deel 3 onderdelen
De blokjes in de mal plaatsen en vormen
De blokjes in de mal plaatsen en vormen.
Voorbereiding
Het lijmen
De afwerking
Als alles is gelukt hebben we nu een mal waar we de blokjes in kunnen zetten.
Voorbereiding
Zoals te zien is op deze foto is de stand van de nerf van alle blokjes richting binnenkant van de mal, dit is belangrijk!!
Afhankelijk van de werkelijke dikte van het materiaal van de mal zijn er 2 latjes nodig zoals op de volgende foto te zien is. Het gaat er om dat de mal in het midden van de blokjes zit, dus dat de blokjes zowel aan de boven- als aan de onderkant van de mal evenveel uitsteken. Als je mal 12 mm dik is moet er aan de boven en onderkant 10,5 mm over zijn. Dit bereik je door 2 latjes te maken van 10,5 mm dik en die onder de mal te leggen, zoals op de foto, is je mal iets dikker of dunner dan moet je de latjes vanzelfsprekend daarop aanpassen. Maak alle blokjes 33 mm hoog, zorg dat ze haaks zijn. Het mooiste is aan alle kanten, maar de boven –en onderkant t.o.v. de 2 vlakken welke aan de mal gelijmd worden zijn het belangrijkst. Een eenvoudige verstekzaag met bakje is een goed hulpmiddel. Als je alle blokjes klaar hebt kun je de voorbereidingen voor het lijmen maken.
Het Lijmen
Wanneer je ook deze handelingen tot je eigen tevredenheid hebt verricht bereiden we ons voor op het lijmen van de blokjes in de mal. Het is nu nog niet nodig beenderlijm aan te maken, een druppel Titebond is ook prima. Een flacon Titebond lijm van 237 ml. Is bij ons te bestellen voor € 11,20 exclusief verzendkosten € 2,30.
Zet nu het geheel eens op: de mal, daaronder de latjes en alle blokjes op hun plaats. Zie vorige foto. Controleer de richting van de nerven, nummer ze en zet dit ook op de mal.
Bij de hals-en eindblokken is het ook belangrijk dat ze niet te strak in de uitsparing passen. Je moet ze er later wel weer uit kunnen krijgen want zoals je ongetwijfeld door hebt blijft de mal niet in de viool. 🙂
Het lijmen van de blokjes met een c-klem. Met eenvoudige c klemmen kun je de blokjes klemmen, 1 drup lijm voor de hoekblokjes richting de binnenkant van de mal is voldoende (zie pijlrichting foto), dus niet aan de zijkanten van de blokjes, gebruik 2 druppels voor de hals en eindblokken, ook weer alleen richting het midden van de mal, verdeel de 2 druppels op 2 cm van elkaar over het lijmoppervlak. Let er bij het klemmen op dat de blokjes niet met de klem mee gaan draaien, ze moeten alle 6 haaks blijven, controleer dit met een winkelhaak en door de mal met geklemde blokjes op een stevige vlakke plaat te leggen, uiteraard met de latjes er onder. Heb je niet zo een twee drie een vlakke plaat met de gewenste afmetingen, beloof dan die dag te zullen koken, dan mag je vast het aanrechtblad gebruiken
De afwerking
Haakse pennen. De afwerking. Na minimaal een uur kun je de klemmen er af halen, zet de koploze spijkers op hun plaats, belangrijk !!! let op het toverwoord, ze moeten haaks t.o.v. de mal staan. Neem nu de sjabloon en plaats deze op de mal, wanneer de spijkers goed staan passen deze precies door de gaatjes van de sjabloon.
Het aftekenen van de sjabloon op de blokjes. Teken de vorm van de sjabloon af op de blokjes, gebruik een versgeslepen potlood. Haal de sjabloon er af en plaats deze gespiegeld terug voor de andere kant, teken ook deze af, controleer het samenvallen van de L-L hartlijn. Is dit niet het geval controleer dan de haakse stand van de spijkers, slijp nogmaals je potlood, werk alles bij en plaats de sjabloon opnieuw.
Hartlijn op hals-en eindblokjes. Als de spijkers verticaal staan zal de hartlijn L-L samenvallen wanneer je de sjabloon op de andere kant plaatst, teken deze hartlijn af op de hals-en eindblokjes.
Het aftekenen van de hoekblokjes
De middenlijn
Het afsteken van de eindblokjes. Indien je wederom alles naar tevredenheid hebt verricht kun je beginnen met het vormen van de blokjes. We beginnen met het vormen van de eind-en halsblokjes. Nu heb je nodig: een beitel van ongeveer 12 mm breed en een guts waarvan de curve iets kleiner of gelijk is aan de ronding van de hoekblokjes aan de binnenkant. Tevens een brede platte vijl en een halfronde vijl. Zorg er voor dat je gereedschap scherp is, begin met een klein stukje af te steken van het halsblok. (niet meer op het aanrechtblad!! ) Kijk goed hoe de nerf loopt, wanneer deze mooi recht is zal het blok ook recht afgestoken kunnen worden, hierbij helpt het dat de blokjes gekloofd zijn. Steek nu stukje voor stukje het blok af tot bijna de afgetekende lijn, blijf de haaksheid controleren.
Controleer uiteindelijk nogmaals of het haaks is, klem nu de mal verticaal in de bankschroef of met klemmen aan een balkje dat je op de werkbank hebt geklemd, let er op dat je niet op de blokjes klemt en zorg er voor dat het stevig staat. Zie foto Werk nu het blok af met een platte vijl dwars op de nerf, houd de vorm goed in de gaten en, ja hoor , werk haaks. Herhaal dit met het eindblok.
Afwerken van de eindblokjes met een haaks schuurblok. Een andere methode is die met een schuurblok, maak een plaatje board of triplex dat onder de mal met blokjes past, maak een recht blok van minimaal 40 mm hoog en breed en ongeveer 80 mm lang. Beplak een lange kant met medium/grof schuurpapier, controleer voor de zekerheid of de plakkant haaks t.o.v. onderkant is. Je kunt nu, terwijl de mal op het plaatje op de vlakke plaat ligt, met het schuurblok de hals- en eindblokken perfect vormen, de afgetekende lijn is heel goed zichtbaar terwijl je het schuurblok met gepaste druk langs het blokje heen en weer beweegt.
Het afsteken van de hoekblokjes met de guts, Nu zijn de hoekblokjes aan de beurt, gebruik de guts om eerst ALLEEN de binnenkant van de hoekblokjes te vormen, zie foto. Indien nodig, werk deze af met de halfronde vijl, werk met de nerf mee. Het geniet de voorkeur alles met de guts te vormen, wanneer deze super scherp is, zal het een genot zijn het hout van de blokjes heel dun af te steken en zo haaks en glad af te werken. Een goede maatstaf voor scherpte is het praktisch zonder druk de haartjes op je arm af te kunnen snijden, heb je die niet of in onvoldoende mate, zoek dan een andere goed bereikbare, ongevaarlijke plek om dit te testen
Eerst de binnenkant van de hoekblokjes
Sneak preview
De zijkanten ( ook wel ribben genoemd) komen de volgende keer aan bod, hou je haaks, tot dan.